سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور

اکنون وضعیت جنگل‌های زاگرس مناسب نیست و برای حفظ و احیای این جنگل‌ها نیازمند اعتبارات مناسب و پای کارآمدن دولت، همه دستگاه‌ها و مشارکت مردمی هستیم.

نقی شعبانیان معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور در گفتگو با ایرنا ضمن اعلام این مطلب افزود: در پی تغییر اقلیم و خشکسالی‌های پی‌درپی شاهد پیشرفت روند زوال جنگل‌های زاگرسی هستیم که این وضعیت نگران‌کننده می‌تواند در آینده محیط ‌زیست و امنیت غذایی کشور را با مخاطرات جدی روبرو کند.

وی تصریح کرد: طبق آمارها مساحت جنگل‌های زاگرس ۶ میلیون هکتار است که در استان‌های زاگرس نشین پراکنده است. این جنگل‌ها شاید از لحاظ تولید چوب موردتوجه نباشند، اما دارای گونه‌های ارزشمند و منحصربه ‌فرد گیاهی و جانوری است.

معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور اضافه کرد: همچنین از لحاظ اجتماعی و اقتصادی این جنگل‌ها در معیشت مردم زاگرس نشین و از لحاظ زیست‌محیطی نقش اساسی در بحث فرسایش خاک، ترسیب کربن، ذخیره آب و تنظیم چرخه آب و حتی کنترل پدیده ریزگردها حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه عمده ریزگردها در کشور ما منشأ خارجی دارد، گفت: جنگل‌های زاگرس می‌تواند نقش اساسی در کاهش ریزگردها داشته باشد، اما اکنون وضعیت جنگل‌های زاگرس خوب نیست. بنابراین اگر ما به دنبال امنیت زیستی، امنیت غذایی، سلامت خودمان و نسل‌های آینده هستیم باید جنگل‌های زاگرس را دریابیم و این امر تنها به زاگرس‌نشینان برنمی‌گردد، بلکه این مشکل جدی تمامی استان‌های کشور است.

شعبانبان ادامه داد: عواملی مانند استفاده بی‌رویه و غلط از جنگل‌های زاگرس به‌صورت سنتی و غیرسنتی، خشکسالی‌های پی‌درپی، آفات و بیماری‌ها و ریزگردها از لحاظ فیزیکی جنگل‌های زاگرس را ضعیف کرده است و ما اکنون با زوال جنگل‌های بلوط روبرو هستیم.

وی افزود: احیای جنگل‌های زاگرس نیازمند توجه ویژه در تمامی سطوح کشور و دستگاه‌های مختلف است. البته در یکی دو سال اخیر این موضوع موردتوجه قرار گرفته تا جایی که سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور برنامه‌هایی را در این‌ خصوص تصویب کرد.

معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی گفت: همچنین کمیسیون راهبری احیا و تدوین سند احیای جنگل‌های زاگرس به تصویب رسید که اکنون این کمیسیون با ریاست معاون اول رئیس جمهوری برگزار می‌شود و نقطه امیدی است که سازمان هم با برنامه‌ای که پیش‌بینی و مدون کرده با کمک و مشارکت مردم این جنگل‌ها را نجات دهد. در کنار تشکیل این کمیسیون هم طرحی تحت عنوان جنگل‌داری اجتماعی در حال انجام است که این کار با مشارکت مردمی انجام می‌شود.وی با اشاره به برنامه‌های کوتاه‌مدت و بلندمدت سازمان جنگل‌ها برای احیای جنگل‌های زاگرس افزود: در برنامه‌های کوتاه‌مدت عملیات مبارزه با آفات و بیماری‌ها و عملیات پرورش را داریم و در برنامه بلندمدت تقویت و نجات جنگل‌های زاگرس در دستور کار است که همه اینها با حمایت دولت، حضور دستگاه‌های مختلف و مشارکت مردمی ممکن است.

این مقام مسئول گفت: اکنون تمامی اقدامات سازمان منابع طبیعی برای نجات جنگل‌های زاگرس با پشتوانه علمی است، زیرا به نظر کارشناسان این سازمان، دیگر نمی‌شود با سعی و خطا کار انجام داد .ما باید برای هر اقدامی علاوه بر پشتوانه علمی و گروه‌های کارشناسی و متخصص از کمک‌های سازمان‌های بین‌المللی دراین‌خصوص بهره‌مند شویم.

وی با اشاره به وجود کمیته علمی تخصصی مشاوره جنگل‌های زاگرس ادامه داد: اکنون در این کمیته وزرا، استانداران استان‌های زاگرسی و نمایندگان مجلس حضور دارند که نشان از حساسیت موضوع است.شعبانیان درباره مشارکت مردمی در جنگل‌های زاگرس، گفت: مردم زاگرس نشین از لحاظ علاقه و فرهنگ منابع طبیعی جلوتر از مردم دیگر نواحی کشور هستند، زیرا عده‌ای برای علاقه به مسائل زیست‌ محیطی مانند پویش نهال‌کاری جنگل‌های زاگرس وارد کار می‌شوند، اما این کافی نیست، زیرا ما کمک و مشارکت آن دست از مردمی که معیشت‌شان از جنگل‌ها تامین می‌شود را نیاز داریم.

وی خاطرنشان کرد: یکی از اقدامات سازمان جنگل‌ها تامین نیاز و معیشت جنگل‌نشینان است زیرا با تامین درآمد و توانمندی این گروه می‌توانیم در احیای جنگل‌ها بهره‌مند شویم.در این زمینه اکنون طرح جنگل‌داری اجتماعی را داریم که به‌صورت آزمایشی در چند منطقه از استان‌های زاگرسی در حال انجام است که با تامین معیشت و درآمد جنگل‌نشینان از مشارکت آنها استفاده می‌کنیم.

معاون امور جنگل‌های سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری درباره اجرای طرح جنگل کاری اقتصادی با مشارکت مردم افزود: این طرح طی چند سال اخیر در وسعت ۱۵ هزار هکتار جنگل‌های زاگرس در احیای گونه‌های جنگلی مثمر یا گونه‌های زراعت چوب انجام شده است که در درآمدزایی مردم این مناطق نقش دارد.

وی تصریح کرد: اکنون برای احیا و نجات جنگل‌های زاگرس حداقل اعتبار ۲۰ هزار میلیارد تومانی پیش‌بینی شده است که امیدواریم به رقم مناسب برسد، زیرا اگر اعتباری نداشته باشیم جنگل‌ها نجات پیدا نمی‌کنند و ما با مشکلات زیست‌محیطی و امنیت غذایی روبرو خواهیم شد.

شعبانیان از ساماندهی همیاران طبیعت در سامانه سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور خبر داد و گفت: یکی از اقدامات خوب سازمان طی دو سال اخیر ساماندهی همیار طبیعت بوده که ۱۸۵ هزار نفر تحت عنوان دانش‌آموزی، مروج و مراقب تثبیت نام کرده‌اند که از این تعداد ۱۰۰ هزار عضو مربوط به مناطق زاگرسی هستند؛ بنابراین همیاران طبیعت می‌توانند در کنار NGOها، تشکل‌ها و سازمان‌های مردم‌نهاد همکاری داشته باشند.