جنگل هیرکانی؛ جنگلی که از آن به عنوان موزه طبیعی یاد میشود
رسول اشرفی پور/ جنگل های هیرکانی یکی از جاذبه های بزرگ و طبیعی ایران است که در تیرماه سال ۱۳۹۸ به عنوان یکی از مهم ترین منابع طبیعی کشور ایران توسط سازمان یونسکو به ثبت جهانی رسیده است. امروزه نام جنگل های هیرکانی در دنیا از شهرت ویژه ای برخوردار است و این جنگل ها مهم ترین منبع تامین اکسیژن وهوای پاک ایران به شمار می روند.
این اکوسیستم زیبا و بی نظیر که به عنوان مادر جنگل های اروپا از آن یاد می شود از آستارا در استان گیلان تا گیلداغی در شرق استان گلستان به طول 800 کیلومتر پراکندگی دارد و بخش کوچکی از این مسافت در کشور جمهوری آذربایجان قرار گرفته است. تنوع گونههای مختلف گیاهی و جانوری اهمیت جنگلهای هیرکانی را مشخص میکنند و از با اهمیتترین مناطق زیستکره در کشور ایران است.
تلاش برای ثبت جهانی جنگلهای هیرکانی شمال ایران از سال ۱۳۹۵ آغاز شد و پس از سه سال سرانجام در ۱۴ تیرماه سال 1398 به عنوان دومین اثر بزرگ طبیعی ایران بعد از کویر لوت، در چهل و سومین اجلاس کمیته میراث جهانی یونسکو که در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان برگزار شد، مناطقی از جنگلهای هیرکانی یا جنگلهای شمال، تحت نام میراث طبیعی ایران، با تأیید اتحادیه بینالمللی حفاظت از طبیعت (IUCN)، ثبت جهانی شد و در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.
اکنون مناطقی از جنگل های هیرکانی که ثبت جهانی شده است شامل: پارک ملی گلستان، جنگل ابر، افراتخته، جهاننما، بولای دودانگه و چهاردانگه، جنگل الیمستان هراز در آمل، جنگل واز حوزه کجور نوشهر، چهارباغ چالوس، جنگل خشکهداران، جنگل رودخان، سیاه رودبار گیلان و منطقه حفاظت شده لیسار است . در مجموع عرصه ای به وسعت ۳۰۷ هزار هکتار از جنگل های هیرکانی که در سه استان گلستان، مازندران، گیلان پراکنده است توسط سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) ثبت جهانی شده است.
مساحت جنگلهای هیرکانی حدود ۲ میلیون و 50 هزار هکتار است که برخی دانشمندان قدمت آن را ۴۰ میلیون سال برآورد کرده اند. این جنگل ها نمادی از فسیلهای زنده محسوب میشوند که از این عرصههای جنگلی منحصر به فرد واقع در ساحل جنوبی خزر، سهم استان مازندران ۵۳ درصد، گیلان ۲۶ درصد و استان گلستان ۲۱ درصد است.
ارسال به دوست